Hoe werkt de Nederlandse gezondheidszorg?
De Nederlandse gezondheidszorg begint bij (1) de spoed-eisende hulp: in Nederland wordt niemand geweigerd bij acute zorg. Heb je gezondheidsklachten dan ga je eerst naar je huisarts. Mocht er daadwerkelijk iets aan de hand zijn dan begeleidt de huisarts je verder naar bijvoorbeeld een specialist of aanvullend onderzoek. Meer informatie vind hier.
Huisarts
In Nederland is de huisarts de eerste arts die je bezoekt wanneer je zorg nodig hebt. Je kunt terecht bij een huisarts bij jou in de buurt. Mocht je zorg nodig hebben wanneer de huisarts gesloten is – bijvoorbeeld in het weekend of in de avonduren – dan kun je terecht bij een huisartsenpost in het ziekenhuis.
De huisarts helpt bij medische klachten en kan geneesmiddelen voorschrijven. Ook kan de huisarts je doorverwijzen naar andere zorgverleners.
Heb je nog geen huisarts, dan is het belangrijk om je in te schrijven bij een huisarts in de buurt. Je kunt vragen voor een kennismaking zodat je altijd terecht kunt bij een arts die jij kent – als er iets aan de hand is.
Betalen voor een afspraak bij de huisarts
Alle zorg bij de huisarts (huisartsenzorg) wordt vergoed door de overheid vanuit de basisverzekering. Je betaalt hier ook geen (verplicht of vrijwillig) eigen risico voor. Dit betekent dat je in Nederland geen geld hoeft te betalen voor een bezoek aan de huisarts. Belangrijk om te weten is dat het eigen risico wel geldt voor zorg die buiten de huisartspraktijk wordt verricht – bijvoorbeeld urineonderzoek of bloedafname. Je betaalt eigen risico voor voorgeschreven medicijnen door de huisarts.
Fysiotherapeut
De fysiotherapeut kan je helpen bij bewegingsklachten. Tijdens het eerste consult voert de fysiotherapeut vaak een “screening” uit – hierbij wordt gekeken naar je klachten en wordt besloten of fysiotherapeutische zorg zinvol is. Na de screening zal de behandeling meestal bestaan uit een combinatie van oefeningen en massage. Daarnaast geeft de fysiotherapeut preventief advies, voorlichting en begeleiding om herhaling en verergering van klachten te voorkomen.
Het is mogelijk om een afspraak te maken bij de fysiotherapeut zonder verwijzing van de huisarts. Wanneer je zonder verwijzing een afspraak maakt, is het wel aan te raden om de huisarts te laten weten dat je fysiotherapie krijgt. Zo blijft de huisarts altijd op de hoogte van je gezondheid.
Vergoeding
Alleen met een chronische aandoening is het mogelijk om fysiotherapeutische zorg vergoed te krijgen vanuit de basisverzekering. Voor kinderen tot 18 jaar geldt dat de eerste behandelingen wel bij een niet-chronische aandoening worden vergoed. Als je een aanvullende verzekering hebt afgesloten, dan kan het eerste consult en een aantal daaropvolgende behandelingen vaak daaruit worden vergoed. Daarnaast is het mogelijk dat niet alle fysiotherapeuten bij jou in de buurt worden vergoed. Als je twijfelt of jouw behandeling wordt vergoed, vraag het dan na bij je zorgverzekeraar.
Ziekenhuis
In het ziekenhuis kun je terecht voor medisch specialistische hulp. Dit betekent dat het ziekenhuis zorg levert bij een gebroken been of behandelingen uitvoert bij een ernstige ziekte zoals kanker.
De huisarts bepaalt of een doorverwijzing naar het ziekenhuis nodig is. Het is dus belangrijk om te weten dat je eerst een verwijzing nodig hebt van je huisarts, voordat je zorg in het ziekenhuis kunt krijgen.
Vergoeding
De meeste behandelingen die worden uitgevoerd in het ziekenhuis, worden vergoed vanuit de basisverzekering. Achteraf zullen de kosten verrekend worden met je eigen risico. Als je vragen hebt over je behandeling en de bijkomstige vergoeding, neem dan vooraf contact op met je zorgverzekeraar.
Apotheek
De apotheek is meestal gevestigd in de buurt waar je woont en levert geneesmiddelen en drogisterijartikelen.
Vergoeding
Op voorschrift van je huisarts of medisch specialist kun je geneesmiddelen krijgen die vaak worden vergoed vanuit de basisverzekering. Hiervoor betaal je vaak eerst het verplichte en/of vrijwillige eigen risico.
Niet alle artikelen in de apotheek hoeven voorgeschreven te worden. Deze artikelen worden drogisterijartikelen genoemd en kunnen gekocht worden bij een apotheek of drogisterij. Drogisterijartikelen worden meestal niet vergoed.
Wil je er zeker van zijn welke geneesmiddelen vergoed worden? Neem dan contact op met je zorgverzekeraar.
Tandarts
De tandarts helpt bij het behandelen en voorkomen van klachten aan het gebit. Je kunt bij de tandarts terecht voor het laten opvullen van een gaatje, tot het plaatsen van een implantaat. Het is gebruikelijk om ieder half jaar voor een controlebezoek naar je tandarts te gaan.
Vergoeding
Voor een bezoek aan de tandarts heb je geen verwijzing nodig van de huisarts. Tot 18 jaar wordt algemene tandheelkundige zorg vergoed door de basisverzekering, zodat ieder kind in Nederland naar de tandarts kan gaan. Vanaf 18 jaar heb je een aanvullende tandartsverzekering nodig om een behandeling bij de tandarts vergoed te krijgen.
Controleer bij je zorgverzekeraar of je een (aanvullende) tandartsverzekering hebt en wat er wordt vergoed.
GGZ
De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) biedt hulp bij psychische problematiek. Wanneer er een psychische aandoening wordt vermoed, word je door de huis- of bedrijfsarts doorverwezen naar de generalistische basis ggz of de gespecialiseerde ggz. Daarnaast werkt de huisarts samen met de praktijkondersteuner-ggz (POH-ggz). Wanneer je wordt behandeld door de praktijkondersteuner, dan blijft de huisarts eindverantwoordelijk voor je behandeling.
Generalistische Basis GGZ
Wanneer je wordt doorverwezen naar de generalistische basis ggz, dan is er sprake is van een licht tot matig, niet-complex psychisch probleem of stabiel chronisch probleem. Je krijgt de zorg individueel, in een groep, of als eHealth – zorg via digitale programma’s.
Gespecialiseerde GGZ
Wanneer je wordt doorverwezen naar de gespecialiseerde ggz, dan is er sprake van zwaardere problematiek – die niet kan worden behandeld door de generalistische basis ggz. Het gaat in de gespecialiseerde ggz om complexe zorg voor zware, ingewikkelde psychische aandoeningen. Voorbeelden zijn verslavingszorg, een behandeling voor ADHD of schizofrenie, of opname in een ggz-instelling.
Vergoeding
Vanaf 18 jaar wordt de GGZ vergoed vanuit de basisverzekering. Hiervoor geldt de voorwaarde dat je bent doorverwezen door je huis- of bedrijfsarts en naar een gecontracteerde zorgverlener gaat. De zorgkosten vallen onder het eigen risico en voor de vergoeding geldt geen wettelijke eigen bijdrage.
Belangrijk om te weten is dat kinderen onder de 18 jaar hulp krijgen vanuit de Jeugdwet. Dit traject loopt via de gemeente. Daarnaast wordt het volgende niet vergoed: relatietherapie, intelligentieonderzoek, begeleiding van niet-geneeskundige aard, arbeidsproblematiek (burn out), dyslexiebehandeling en orthopedagogische zorg.
Verloskundige zorg
Verloskundige zorg is de zorg die moeder en kind ontvangen voor, tijdens en na de bevalling. Hieronder valt ook het prenatale onderzoek. Dit onderzoek omvat een counseling over het onderzoek, een Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO) – de 20-wekenecho – en een combinatietest (of NT-meting) voor zwangere vrouwen met een medische indicatie. Voor verloskundige zorg heb je vooraf geen toestemming nodig.
Vergoeding
De volgende zorg wordt volledig vergoed: het prenatale onderzoek en een bevalling in het ziekenhuis met medische indicatie. Voor het laatste geldt dat de vergoedingsregeling ingaat op de dag van de bevalling.
Voor een bevalling in het ziekenhuis of geboortecentrum zonder medische indicatie geldt een vergoeding voor de kosten van de verloskundige zorg. Deze vergoedingsregeling gaat ook in op de dag van de bevalling. Voor de overige zorg voor moeder en kind geldt een eigen bijdrage per persoon per dag. Daarnaast betaal je mogelijk meerkosten wanneer het ziekenhuistarief hoger ligt.
Het volgende wordt vergoed wanneer een moeder wenst thuis te bevallen: verloskundige zorg door de huisarts of verloskundige, de inschrijving, intake en assistentie door een kraamverzorgende tijdens de bevalling en de kraamzorg na de bevalling.
De kosten van verloskundige zorg vallen niet onder het eigen risico. De kosten van hiermee samenhangende zorg, bijvoorbeeld bloedonderzoek, geneesmiddelen en ambulancevervoer vallen wel onder het eigen risico.
Kraamzorg
In Nederland heeft iedere vrouw na een bevalling recht op kraamzorg. Kraamzorg is deskundige zorg tijdens en na de bevalling voor de moeder en haar pasgeboren kind. Vaak worden overige gezinsleden hier ook bij betrokken. Een kraamverzorg(st)er houdt de gezondheid van moeder en kind in de gaten en geeft adviezen over babyverzorging en -voeding. Daarnaast helpt de kraamverzorg(st)er met huishoudelijke taken, zoals het doen van de was of het koken van eten.
Hoeveel uren kraamzorg worden er vergoed?
Wanneer je borstvoeding geeft, dan heb je recht op 49 uren kraamzorg verdeeld over acht dagen. Geef je kunstvoeding, dan worden er 45 uren vergoed. Afhankelijk van de situatie kan het aantal uren en dagen kraamzorg worden verlengd. Je hebt bijvoorbeeld recht op twee uur extra zorg per dag – tot en met de tiende dag – wanneer je bevalt van een tweeling.